آرتریت روماتوئید چگونه ایجاد میشود؟
آرتریت روماتوئید یک بیماری خودایمنی است. در این بیماری، سیستم ایمنی به اشتباه به بافت مفاصل حمله میکند و باعث التهاب، تورم و درد میشود. این التهاب میتواند به مرور زمان به تخریب مفاصل، تغییر شکل آنها و محدودیت حرکتی منجر شود.
آیا میتوان از آرتریت روماتوئید پیشگیری کرد؟
پژوهشهای پزشکی نشان میدهد برخی عوامل میتوانند خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید را افزایش دهند. یکی از مهمترین این عوامل، وجود اتوآنتیبادیای به نام Anti CCP در خون است. این نشانگر میتواند سالها قبل از بروز علائم ظاهر شود، اما نکته مهم این است که بیشتر افرادی که تست Anti CCP آنها مثبت است، هرگز به آرتریت روماتوئید مبتلا نمیشوند.
در حال حاضر، آزمایش گسترده برای پیشگیری عمومی توصیه نمیشود و هنوز هیچ داروی تأییدشدهای برای جلوگیری قطعی از شروع بیماری وجود ندارد. تمرکز پزشکی امروز بر تشخیص زودهنگام و کنترل مؤثر بیماری است.
اهداف اصلی درمان آرتریت روماتوئید
درمان آرتریت روماتوئید تنها به کاهش درد محدود نمیشود. اهداف اصلی شامل کاهش التهاب مفاصل، پیشگیری از آسیب دائمی، حفظ توان حرکتی، افزایش استقلال فرد و بهبود کیفیت زندگی است. در برخی موارد، هدف رسیدن به مرحله خاموشی بیماری است؛ حالتی که علائم به حداقل میرسند.
درمان دارویی آرتریت روماتوئید
درمان دارویی پایه اصلی کنترل این بیماری است و بسته به شدت علائم و شرایط فرد انتخاب میشود.
داروهای ضدالتهابی و مسکنها
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن به کاهش درد و التهاب کمک میکنند. مسکنهایی مانند استامینوفن درد را کاهش میدهند اما التهاب را کنترل نمیکنند.
داروهای اصلاحکننده بیماری
داروهای DMARD مانند متوترکسات از مهمترین داروهای آرتریت روماتوئید هستند. این داروها با مهار فعالیت سیستم ایمنی، سرعت پیشرفت بیماری را کاهش میدهند و معمولاً از مراحل اولیه تجویز میشوند.
داروهای بیولوژیک و مهارکنندههای JAK
در مواردی که درمانهای معمول مؤثر نباشند، داروهای بیولوژیک یا مهارکنندههای JAK استفاده میشوند. این داروها بهصورت هدفمند مسیرهای التهابی را مهار میکنند و نقش مهمی در کنترل موارد متوسط تا شدید دارند.
کورتیکواستروئیدها
کورتونها اثر سریع ضدالتهابی دارند، اما معمولاً برای دورههای کوتاه استفاده میشوند، زیرا مصرف طولانیمدت آنها میتواند عوارض جدی ایجاد کند.
درمانهای غیردارویی و اصلاح سبک زندگی
کنترل آرتریت روماتوئید بدون توجه به سبک زندگی کامل نیست. بسیاری از افراد با ترکیب درمان دارویی و تغییر عادات روزمره، به نتایج بهتری میرسند.
ورزش مناسب برای آرتریت روماتوئید
ورزش منظم و متناسب با توان فرد، نقش کلیدی در کاهش درد و خشکی مفاصل دارد. فعالیتهای کمفشار مانند پیادهروی، دوچرخه ثابت، شنا و ایروبیک در آب برای مفاصل ایمنتر هستند. ورزش در آب به دلیل کاهش فشار وزن بدن، انتخاب مناسبی برای افراد میانسال و سالمند است.
فیزیوتراپی و کاردرمانی
فیزیوتراپی به تقویت عضلات و افزایش انعطافپذیری کمک میکند. کاردرمانی نیز به فرد میآموزد چگونه فعالیتهای روزمره مانند لباس پوشیدن یا حمام رفتن را با فشار کمتر بر مفاصل انجام دهد.
درمانهای حمایتی و مکمل
ماساژ درمانی
ماساژ با فشار متوسط میتواند با کاهش هورمونهای استرس و افزایش مواد شیمیایی ضد درد در مغز، به کاهش درد و سفتی مفاصل کمک کند. مطالعات نشان دادهاند ماساژ منظم حتی میتواند قدرت دست را افزایش دهد.
بیوفیدبک و مدیریت استرس
کنترل استرس برای بیماریهای التهابی اهمیت زیادی دارد. بیوفیدبک به فرد کمک میکند واکنش بدن به استرس و درد را بهتر بشناسد و آن را تنظیم کند.
تغذیه و درمانهای خانگی آرتریت روماتوئید
زردچوبه و مکملهای ضدالتهاب
کورکومین موجود در زردچوبه خاصیت ضدالتهابی دارد و مصرف منظم آن میتواند به کاهش درد و خشکی مفاصل کمک کند. این ماده نقش حمایتی دارد و جایگزین دارو نیست.
رژیم غذایی مناسب آرتریت روماتوئید
مصرف ماهیهای چرب مانند سالمون، ساردین و تن که سرشار از امگا ۳ هستند، میتواند التهاب را کاهش دهد. مصرف دو تا سه وعده در هفته یا استفاده از مکمل روغن ماهی در بسیاری از بیماران نتایج مثبتی نشان داده است.
